Սան-Ստեֆանոյի պայմանագիրը
Ռուս և թուրք դիվանագետներն սկսեցին պատրաստվել հաշտության պայմանագիր կնքելուն: Կ.Պոլսի հայոց պատրիարք Ներսես Վարժապետյանը հանդիպեց բանակցությունների ռուսական կողմի ղեկավար Ն. Իգնատևի հետ և խնդրեց հաշտության պայմանագրում տեղ հատկացնել հայ ժողովրդի արդարացի ձգտումներին: 1878թ. փետրվարի 19-ին Սան-Ստեֆանոյում ստորագրվեց ռուս-թուրքական խաղաղության պայմանագիր: Այն անվանվեց նախնական, քանի որ ենթադրվում էր Եվրոպային վերաբերող հարցերը քննարկել համաեվրոպական վեհաժողովում: Սան-Ստեֆանոյի պայմանագիրը բաղկացած էր 29 հոդվածից, որի 16-րդ կետը վերաբերում էր հայերին: Նրանում ասվում էր. «Հաշվի առնելով, որ ռուսական զորքերի դուրսբերումը Հայաստանից կարող է առիթ տալ բախումների և բարդությունների, Բարձր Դուռը պարտավորվում է հայաբնակ մարզերում անհապաղ կենսագործել բարենորոգումներ և. ապահովել հայերի անվտանգությունը քրդերից ու չերքեզներից»: Պայմանագրի հոդվածներում կային հայերին վերաբերող հարցեր: Դրանց համաձայն բարենորոգումները պետք է կատարվեին 6 ամսվա ընթացքում, մինչև ռուսական զորքերի դուրսբերումը և որոնց մասին թուրքերը պետք է հաշվետու լինեին ռուսական կողմին: Քանի որ Թուրքիան անկարող էր վճարել հսկա ռազմատուգանք, Ռուսաստանին էին անցնում Կարսը, Արդահանը, Բաթումը, Բայազետը:
16-րդ հոդվածը ոգևորեց հայությանը: Այնտեղ առաջին անգամ օգտագործվում էր Հայաստան անվանումը, և Թուրքիան խոստովանում էր, որ իր տարածքում կան հայաբնակ մարզեր: Սան-Ստեֆանոյի պայմանագիրն ուժեղացրեց Ռուսաստանի ազդեցությունը Թուրքիայի վրա և բարձրացրեց նրա միջազգային հեղինակությունը: Այդ պայմանագիրը կոչվում էր «նախնական», ուստի Անգլիան ու Ավստրո-Հունգարիան եվրոպական պետությունների վեհաժողով հրավիրելու առաջարկությամբ դիմեցին Գերմանիայի կանցլեր Օտտո Բիսմարկին: Մեծ տերությունները համաձայնության եկան Բեռլինում հրավիրել միջազգային վեհաժողով:
Photos of Armenia
Tourism and tours
Songs
