Ասիայի հայկական գաղութները

Բյուզանդիայի վարած քաղաքականության հետևանքով հայերի հոսք էր տեղի ունենում դեպի կայսրության արևմտյան տարածքներ։ Հայերը հաստատվում էին հատկապես մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսում։

Կիլիկիայի հայկական պետության կործանումից հետո հայկական մի հոծ զանգված ապաստան գտավ Աիրիայում։ Աշխուժացան այնտեղ արդեն գոյություն ունեցող համայնքները։

Պարսկաստանում հայ բնակչություն է հաստատվել հնագույն ժամանակներից։ Սակայն հայությունը այստեղ մեծաքանակ դարձավ 1604–1605թթ. Շահ Աբասի կազմակերպած մեծ բռնագաղթի հետևանքով։

Ուշ միջնադարում ծանր հարված կրեց հայ վաճառականությունը՝ կապված պարսկաթուրքական պատերազմների հետևանքով երկրի ավերման, տնտեսական կյանքի լճացման և անկման հետ։