1953թ. մարտի 5-ին մահացավ Իոսիֆ Ստալինը։ Նրա մահվանից մի քանի ամիս անց ձերբակալվեց և գնդակահարվեց Բերիան՝ բռնություններն իրականացնող հիմնական պաշտոնյաներից մեկը։
Հաջորդ տարիների ընթացքում Ստալինի մերձավոր շրջապատի ներսում պայքար էր գնում իշխանության համար։ Այդ պայքարում հաղթանակ տարավ Նիկիտա Խրուշչովը։
Երկիրը դրական վերափոխումների կարիք ուներ, որը կարևորվում էր պետության ղեկավարության կողմից։ Բայց որոշակի քայլեր ձեռնարկելու համար նախ և առաջ անհրաժեշտ էր հրաժարվել բռնությունների քաղաքականությունից և ժողովրդին հայտնել ճշմարտությունը։
1956թ. փետրվարին տեղի ունեցավ ԽՄԿԿ XX համագումարը, որը քննադատեց անհատի պաշտամունքը։ Այդ գործում կարևոր դեր կատարեց ԽՄԿԿ Կենտկոմի առաջին քարտուղար Ն. Խրուշչովը։ Նրա ջանքերով նույն տարվա հունիսի 30-ին Կենտկոմը ընդունեց «Անհատի պաշտամունքը և նրա հետևանքները հաղթահարելու մասին» որոշում։ Այդ որոշման մեջ բազմանշանակ գնահատականներ էին տրվում Ստալինին։ Երկրում կատարված բռնությունների ամբողջ քաղաքականությունը կապվում էր միայն նրա անվան հետ։ Սակայն դրա հետ մեկտեղ դրվատվում էր կոմունիստական կուսակցությունը, որն իբր չէր շեղվել ճիշտ ուղուց։
Համագումարից հետո ինչպես ամբողջ երկրում, այնպես էլ Հայաստանում ստեղծվեց հատուկ հանձնաժողով, որը պետք է ստուգեր և վերանայեր բռնադատվածների գործերը։ Հազարավոր մարդկանց գործեր վերանայվեցին, և նրանք արդարացվեցին։ Վերականգնվեցին նրանց իրավունքները։ Իսկ բռնադատվածներից շատերը, որոնք մահացել կամ գնդակահարվել էին, արդարացվեցին հետմահու։
Անհատի պաշտամունքի քննադատությունից հետո որոշակիորեն աշխուժացավ հանրապետության հասարակական-քաղաքական կյանքը։